Indagine su un cittadino al di sopra di ogni sospetto aka Investigation of a Citizen Above Suspicion (1970)

Da odmah raščistimo jednu stvar. Ovo nije giallo. Ali, reći će neko od vas, film je snimljen 1970 godine u Italiji, muziku (i to jednu od svojih najboljih) je radio Enio Morikone, glumi Florinda Bolkon, kako onda nije giallo ?

 A ja ću još dodati da se odmah na početku odigra i krvavo ubistvo (žiletom preko nežnog ženskog vrata)... pa opet "Istraga nad besprekornim građaninom" nije giallo.
 Naprotiv.
U pitanju je oštra satira tadašnjeg "stanja nacije" u Italiji i odnosa pojedinca i sistema, sistema duboko zagađenog i korumpiranog. Otprilike kao i naš poslednjih stotinjak godina.

Režija: Elio Petri
Glume: Gian Maria Volonte
             Florinda Bolkan

Fenomenalni Volonte, koji svojom pojavom i snagom interpetracije prosto "pokida" svaki kadar u kome se nađe, glumi iskusnog i poštovanog inspektora koji, iz prozaičnih razloga, poput dosade i zato što mu se eto može, ubija svoju ljubavnicu (Bolkan).
 A da (nama i njemu) bude još zanimljivije podmeće direktno inkriminirajuće dokaze koje upućuju ka pravom ubici (dakle ka sebi) pa čak i lično predvodi istragu.

Izuzetno uzbudljiv i originalan početak (kojim sam vam ja ispričao i tako vas malčice zeznuo, ali verujte to je samo prvih 10 minuta filma) prati jednako intrigantan nastavak koji donosi nove slojeve u ovoj priči i polako nas prenosi sa terena trilera ka terenu političkih intriga i beskrupulozne satire.

Kada zakoračimo u drugi deo filma, sve jake karte su već na stolu, ali umesto odlučne završnice, film sve više tone ka apstraktnosti i svetu koji je bliži junacima jednog Kafke. 

 "Indagine su un cittadino al di sopra di ogni sospetto" počinje da se pomalo "davi" u predugim dijalozima (koji sve više liče na monologe) a i konkretne političke teme/protesti postaju sve više locirani u taj vremenski okvir u kojem je i sam film realizovan, pa, nažalost, pojedini njegovi segmenti jednostavno ne mogu da prežive sud vremena.

Te 1970 godine film je doživeo izuzetan internacionalan uspeh i uspeo je da osvoji i oskara za najbolji film van engleskog govornog područja. Ono što je posebno zanimljivo jeste da nam je te iste godine Italija podarila još nekoliko veličanstvenih filmova a o jednom od njih, koji i danas izgleda fascinantno i vanvremenski, i koji na  bolji način šalje univerzalnu (u tom konkretnom slučaju) antifašističku poruku pisaću veoma skoro.

Na skali od (1-6) ocena: 4*

* impresivni Volonte zaslužuje bar svih 6 zvezdica

recenzija: Gimitrije Verzić. duh sa dva plava oka